‘Artsen, doe de COVID19 kindcheck’

Kinderartsen publiceren vragenlijst [pdf] voor in de spreekkamer

Kinder- en jeugdartsen roepen andere artsen op om tijdens ieder consult na te gaan welke gevolgen kinderen ondervinden van coronamaatregelen. Zo komen (kwetsbare) kinderen met lichamelijke en psychische problemen eerder in beeld en kan de juiste ondersteuning ingezet worden.

Vandaag publiceren kinderartsen een vragenlijst [pdf] als leidraad voor dit gesprek.

De vragenlijst kan behalve door artsen ook worden gebruikt door andere zorgprofessionals en instanties.

Het idee achter de zogenaamde COVID19kindcheck is dat de arts bij ieder consult vraagt hoe het kind zich voelt, of het last heeft van stress door de coronamaatregelen, of het vrienden en vriendinnen vaker spreekt of juist niet, en of het meer of juist minder is gaan bewegen.

Bij ouders kunnen artsen eventueel dezelfde vragen aansnijden, aangevuld met vragen over hoe het gezin de coronaperiode ervaart. Gaan gezinsleden anders met elkaar om? Hoe ervaren de ouders de opvoeding? Krijgen ouders steun van familie, vrienden en hulpverleners, en is de financiële situatie van het gezin veranderd?

De COVID19kindcheck is vervat in een vandaag op dvk-opinie.nl gepubliceerde vragenlijst, die kan helpen het gesprek in de spreekkamer vorm te geven. De lijst is aangevuld met verwijzingen naar betrouwbare bronnen voor artsen en voor ouders.

Download de vragenlijst:

COVID19kindcheck_vragenlijst [pdf]

————–

Update 19-3-2021:

De ontwikkelaars van de COVID-19 kindcheck voeren een landelijk onderzoek uit naar de thema’s in de vragenlijst.

Ze roepen artsen, andere zorgprofessionals en zorginstanties op om de vragenlijst te gebruiken en, als dit grootschalig gebeurt, de resultaten met hun te delen.

Bekijk hier hoe de GGD IJsselland de COVID-19 kindcheck inzette voor een eigen onderzoek naar de effecten van corona op ouders en kinderen: 

COVID-19 kindcheck in IJsselland: opvoeden in coronatijd is zwaar

————–

Problemen door corona
Doel van de COVID19kindcheck is dat kinderen en gezinnen in beeld komen bij wie de coronamaatregelen tot lichamelijke of psychische problemen hebben geleid. Kinderen zijn minder vatbaar voor het virus, maar hebben wel het meest te lijden van de gevolgen van de pandemie, aldus de artsen.

De artsen komen met dit initiatief nadat ze een analyse [pdf] maakten van de meest relevante onderzoeken naar de gevolgen van de pandemie voor kinderen. Ze concludeerden dat de impact van de pandemie op de gezondheid, het welzijn en de ontwikkeling van kinderen ‘substantieel’ is.

Ook signaleerden de artsen na hun analyse dat de gevolgen het grootst zijn voor kinderen in kwetsbare omstandigheden. Zo misten veel van deze kinderen tijdens de eerste lockdown de ondersteuning en begeleiding van school, konden ouders geen onderwijs geven of faciliteren, bewogen ze minder en aten ze ongezonder. Ook baanverlies bij ouders heeft een grote impact op kinderen.

Gevolgen scholensluiting
De artsen vrezen verder dat een aantal kinderen tijdens de scholensluiting van afgelopen voorjaar te maken kreeg met online pesten, kindermishandeling of kindermisbruik.

‘Er gaat een aantal maanden overheen voordat kinderen daar melding van maken,’ aldus Brita de Jong – van Kempen, kinderarts sociale pediatrie in het Medisch Centrum Leeuwarden en jeugdarts. ‘Daarnaast is het belangrijk dat er ruimte is voor kinderen om hun verhaal te vertellen en dat je er naar vraagt. Dus nu ongeveer kunnen we deze geluiden verwachten in de spreekkamer.’

De kinder- en jeugdartsen hopen dat de COVID19kindcheck ertoe leidt dat kinderen met problemen door corona die tot nu toe onder de radar bleven alsnog de hulp krijgen die ze nodig hebben. Ook hopen ze dat de check nieuwe problemen in de tweede golf voorkomen kunnen worden.

Te voorkomen schade
De artsen stelden onlangs in een opinieartikel op DvK naar aanleiding van hun analyse, dat veel bijkomende schade van de pandemie bij kinderen te voorkomen is als meer rekening wordt gehouden met de belangen van kinderen. Ze luiden in dat artikel de alarmklok, onder de titel Alle hens aan dek voor een open toekomst voor ieder kind. ‘In deze uitzonderlijke tijden hebben alle artsen en hulpverleners de taak om te bedenken wat ze kunnen doen om onnodige schade bij kinderen te voorkomen.’

Ook roepen ze in het opinieartikel artsen op om kinder- en jeugdartsen in het publieke debat te steunen waar zij opkomen voor de belangen van kinderen, ‘zoals dat voor het corona tijdperk, bijvoorbeeld ook gebeurde met thema´s als een rookvrije generatie en het recht op vaccinaties.’

Download de vragenlijst:

COVID19kindcheck_vragenlijst [pdf]

De opstellers van de COVID19kindcheck zijn dr. Brita de Jong-van Kempen, Medisch Centrum Leeuwarden; drs. Wendela Leeuwenburgh-Pronk en dr. Machtelt Bouwman, Amsterdam UMC, Emma Kinderziekenhuis; drs. Birgit Levelink, Maastricht UMC; dr. Karolijn Dulfer en prof.dr. Koen Joosten, Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis.

Gerelateerd: